Pierwszy gotycki kościół wzmiankowano już w 1350 roku. Obecną świątynię wzniesiono w 1513 roku, po zniszczeniach w czasie powodzi w latach 1534–1608. Początkowo była to budowla jednoprzestrzenna na rzucie trójbocznie zamkniętego prostokąta. W XVII wieku wzniesiono wieżę, w 1894 roku dobudowano zakrystię, składziki i kruchtę przed wejściem do wieży, w latach 1910 i 1924 powiększano prezbiterium, w 1955 roku dobudowano zakrystię, a w 1956 roku kruchtę. W 1968 roku powstała przybudówka otwarta do wnętrza. Od 1987 roku, gdy drewniany kościół przestał pełnić funkcję sakralną, opuszczony niszczał. W 2006 roku zaczęto zbierać środki na jego remont. Po remoncie od 2010 w kościele mieści się galeria sztuki. To świątynia konstrukcji zrębowej pionowo oszalowana z prostokątną nawą i zamkniętym trójbocznie, długim prezbiterium takiej samej szerokość. Kryje ją wielopołaciowy dach gontowy, jednokalenicowy. Wieżę konstrukcji słupowej, o lekko pochyłych ścianach z pozorną izbicą wyodrębnioną koronką z wycinanych desek, kryje gontowy, iglicowy hełm. Poprzedza ją kruchta, a do całej północnej ściany kościoła przylega przybudówka podzielona na zakrystię i składzik po bokach i część środkową otwartą do wnętrza. Wnętrze kryją stropy płaskie, ściany obite są deskami. W kościele pozostały zabytki z XVIII wieku: obrazy świętego Antoniego Paderewskiego i świętej Katarzyny Aleksandryjskiej, barokowa ambona, barokowo-ludowa rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego i rokokowe lichtarze rzeźbione w drewnie. Większość wyposażenia przeniesiono do nowej świątyni: gotycki tryptyk z końca XIV wieku z kopią rzeźby Matki Boskiej z Dzieciątkiem, dwa skrzydła tryptyku z XV wieku i drewnianą chrzcielnicę w kształcie smukłego, sześciobocznego kielicha z ostrosłupową pokrywą z XVI wieku. Gotyckie rzeźby znajdują się w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie, w tym oryginał Matki Boskiej z Dzieciątkiem z tryptyku ołtarzowego z XIV wieku. Kościół otacza ogrodzenie z bali wiązanych na zrąb, osłonięte daszkiem gontowym, z dwiema bramkami.

Według legendy na jego miejscu stała pogańska gontyna. Obecną świątynię wzniesiono w miejscu wcześniejszej, choć nie jest to pewne. Być może pierwsza świątynia już około 1350 roku, a nawet w drugiej połowie XIII wieku, stała tam gdzie dziś przy ulicy Żarnowieckiej stoi kapliczka. Z pierwszego kościoła zachowała się rzeźba Matki Bożej Grywałdzkiej z około 1350 roku, zaginiona w czasie II wojny światowej. Przed 1618 rokiem kościół przebudowano, zmieniono konstrukcję dachu i stropów, dobudowano wieżę i wnętrze pokryto polichromią. W XX i XXI wieku kilkukrotnie go remontowano. Jest to świątynia trójdzielna konstrukcji zrębowej oszalowana gontem, składająca się z zamkniętego prostokątnie, niskiego prezbiterium z zakrystią, rozbudowaną na początku XX wieku, i wyższej, szerszej nawy z kruchtą, dobudowaną w 1845 roku. Nawę od północy i wieżę otaczają oszalowane soboty. Prezbiterium i nawę kryją gontowe dachy dwuspadowe, nad nawą z czworoboczną sygnaturką. Wieża konstrukcji słupowej ma szeroką podstawę i ściany silnie zwężające się ku górze, nadwieszoną izbicę i przykryta jest namiotowym hełmem z iglicą i krzyżem. Wejście prowadzi przez gotycki, ostrołukowy portal. W prezbiterium i nawie zachowała się polichromia figuralno-ornamentalna z 1618 roku, ufundowana, co niezwykłe przez kmiecia Tomasza Latałę. Za głównym ołtarzem widać interesujące malowidło przedstawiające Michała Archanioła z szatanem pod postacią niedźwiedzia. W ołtarzu głównym znajduje się późnogotycki tryptyk z lat 1500–1510 z obrazem świętego Marcina na koniu. W dwóch architektonicznych ołtarzach bocznych są malowidła z XVII wieku, przemalowane w 1876 roku i współczesne. Uwagę zwraca rzeźba Matki Boskiej Różańcowej z XVI lub początku XVII wieku oraz barokowe w typie ludowym, Pieta z XVIII wieku i dwa krucyfiksy z XVII i XVIII wieku.

POBIERZ TRASĘ ROWEROWĄ W FORMIE GPX

Zapraszamy na zachodnie Podhale. Wbrew pozorom jest to wciąż mało znana kraina. Wycieczka wiedzie głównym Szlakiem wokół Tatr po śladach dawnej linii kolejowej oraz jego ciekawymi odnogami: malow­niczym i widokowym Domańskim Wierchem oraz zacisznym lasem Ba­ligówka, gdzie ścieżka przemyka wśród interesujących torfowisk. Te te­reny to również dziedzictwo kulturowe (drewniane chałupy w Chocho­łowie czy zabytki techniki). Całość doprawiona jest hojnie widokami na Tatry, Pogórze Spisko-Gubałowskie i Babią Górę. Trasa niemal w całości jest poza ruchem drogowym i jest świetną propozycją dla rodzin.

Samochód zaparkujecie nieopodal pięknie odnowionej stacji ko­lejowej w Podczerwonem. Kawiarnia (z toaletą) i punkt informacji turystycznej mogą przydać się zarówno na początku, jak i na końcu wycieczki. Ruszacie na południe, w stronę Tatr widocznych już ze stacji. Najbliższe 3 kilometry to jazda pod górkę, jednak ścieżka wiedzie tutaj śladem dawnej linii kolejowej i jej nachylenie jest minimal­ne. Walory widokowe – wręcz przeciwnie. Przed wami majaczą Ta­try, a z boku, w oddali – Babia Góra. Z głównej nitki Szlaku wokół Tatr odbijacie w lewo tuż przy osobliwej czarnej kapliczce z ławką (kto jest ciekawy, jak wygląda granica, niech jedzie dalej 600 m). Łagodnie opadający łącznik zaprowadzi was do centrum Chochoło­wa, którego kamienny kościół widoczny jest z daleka.

Z bliska ukazuje się nam jednak wieś drewniana i to w niespo­tykanym stylu. Zespół zachowanych chałup z XIX w. daje obraz tego, jak dawniej prezentowały się podhalańskie wsie. Na miejscu znajdziecie również ciekawe Centrum Promocji i Ochrony Torfo­wisk (atrakcyjne także dla dzieci) i Muzeum Powstania Chocho­łowskiego. Przemykacie obok kościoła, gdzie czeka was krótki, lecz stromy podjazd. Wyprowadza was on ponad miejscowość, na wzgórze Groń (najwyższy punkt na trasie). Kontynuujecie jazdę do drogi głównej, a z niej odbijacie już po 150 m. Czeka was teraz niezapomniane 10 km: najpierw 4,5 km szutrową drogą wśród łąk i zagajników przez Wierchowinę, następnie po przecięciu drogi z Czarnego Dunajca dalsze 5,5 km przez Domański Wierch. Szeroka ścieżka rowerowa wiedzie łagodnym, odludnym grzbietem z rozległy­mi widokami na wszystkie strony. Pojedyncze stare drzewa i kapliczki świadczą o tym, że jest to od wieków uczęszczana trasa. Docieracie do Lasu Sośnina, na którego końcu skręcacie dwukrotnie w lewo i zmie­niacie kierunek jazdy na zachodni. Tym samym powracacie na trasę dawnej linii kolejowej, która u progu XX w. na krótko połączyła gali­cyjski Nowy Targ z węgierskimi Królewianami. Długa prosta przybliża was do miasteczka Czarny Dunajec, gdzie 1 km za szerokim zakrętem odbijacie w prawo ze Szlaku i udajecie się w stronę centrum. Ulicami Targową i Kmietowicza docieracie na rynek (kawiarnie, lody). Z rynku kierujecie się ul. Mościckiego, a za światłami mijacie pokaźny gmach dawnego sądu. Po chwili odbijacie w prawo i trzymacie się od tej pory znaków Pętli Puścizn Czarnodunajeckich (puścizna to miejscowa na­zwa torfowiska). Trzykilometrowa, przyjemna, polna szutrówka z Babią Górą w oddali prowadzi was na teren torfowiska Baligówka, a dalej pod bacówkę, gdzie wyrabia się (i sprzedaje) prawdziwy oscypek. Moż­na tutaj odpocząć z kubkiem żętycy w ręku, słuchając opowieści o ży­ciu na hali. Przecinacie drogę wojewódzką, by się zagłębić w iglastym borze. Te 4 km wśród gęstych lasów ucieszą szczególnie w upalne dni. Gmina Czarny Dunajec może pochwalić się bogatą siecią ścieżek ro­werowych, w tym również przez leśne torfowiska. Znienacka docieracie do ścieżki asfaltowej, w którą się włączacie na najbliższe 2 km. Wije się ona skrajem lasu i zwykle jest mało uczęszczana, więc można poćwi­czyć szybką jazdę na zakrętach. Wyjedziecie na polnym skrzyżowaniu

z drogą prowadzącą do zakładu wydobycia torfu (wciąż działający, na miejscu jest ekspozycja i zabytkowy wagonik). Skręcacie w lewo, a po 300 m w prawo w kolejny łącznik, który poprowadzi was z powrotem do głównej nitki Szlaku wokół Tatr. Włączacie się w niego i po nie­całym kilometrze zamykacie pętlę, wracając pod stację w Podczerwo­nem. Miejsce nadaje się do leniwego odpoczynku.

Trasa alternatywna

Alternatywnie możecie podjechać w okolice mostu na Kamieńcu w Chochołowie, gdzie można posiedzieć nad zimną wodą spływają­cego z Tatr Czarnego Dunajca.

Nadciągającego od wschodu wroga mogło ostrzeliwać pięć baterii dział fortecznych wspieranych przez baterię artyleryjską. Wejścia do Fortu Prokocim bronił pancerny wykusz z dwoma karabinami maszynowymi umieszczonymi na lawetach. Załoga fortu liczyła 619 żołnierzy. W grudniu 1914 roku razem z fortami Kosocice i Rajsko wziął udział w walkach z Rosjanami nacierającymi na Kraków. Stąd wyruszyło kontrnatarcie austriackie zakończone odrzuceniem wojski rosyjskich do Wieliczki. W okresie międzywojennym Fort Prokocim był wykorzystywany jako magazyn wojskowy, a później cywilny. Od lat siedemdziesiątych XX wieku fort stoi opuszczony. Obecnie teren jest mocno zarośnięty i zaniedbany, ale wszystkie budowle fortu są zachowane, choć mocno zdewastowane. Obiekt jest niezagospodarowany, ale dostępny dla chętnych do zwiedzania, zobaczyć można pomieszczenia, korytarze, kaponiery ze strzelnicami.  Jest jednak dostęp do wszystkich pomieszczeń, korytarzy, kaponiery ze strzelnicami. Wały obronne oraz fosa również są zachowane, choć już niekompletnie.

Losy wybitnej postaci, księdza Józefa Tischnera, związane są z jego rodzinną Łopuszną i Gorcami. Tischner po ukończeniu studiów teologicznych na Uniwersytecie Jagiellońskim i seminarium duchownego w Krakowie, otrzymał święcenia kapłańskie w 1955 roku i kontynuował naukę na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie oraz Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Budził zaufanie jako człowiek, inspirował jako filozof, uczył wiary jako ksiądz, kochał górali, góralski folklor i góry, ubierał się po góralsku i rozpowszechniał tą tradycję, używał góralskiej gwary. Był kapelanem Związku Podhalan, dla którego organizował msze święte w kaplicy pod szczytem Turbacza, profesorem Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i kawalerem Orderu Orła Białego. Wykształcenie filozoficzne pozwoliło mu na zbudowanie własnych, ciekawych poglądów, które przedstawił w wielu swoich książkach. Józef Tischner zmarł w Krakowie w 2000 roku. Jego grób z ciekawą kamienną płytą, której nierówna powierzchnia tworzy model pasma Gorców i metalowym krzyżem, znajduje się na cmentarzu parafialnym w Łopusznej, założonym około 1813 roku.

Dom podczas powstania styczniowego należał do kupca Mateusza Rogowskiego i był miejscem działań konspiracyjnym. Pracownię miał tu rzeźbiarz Franciszek Wyspiański, przyszły mąż Marii Rogowskiej, a w 1869 roku urodził się ich syn Stanisław Wyspiański. W 1872 roku dom przejęła Joanna Józefowa Szujska i przebudowała go na rezydencję. W latach 1894–1932 nowi właściciele przeznaczyli go na wynajem co doprowadziło do dewastacji. W 1932 roku budynek kupił słynny malarz i uczeń Jana Matejki Józef Mehoffer. Zauroczony jego staroświeckim wyglądem, zaczął generalny remont, nie zmienił bryły budynku, ale wprowadził nowe podziały wnętrz nadając cechy rodzinnej siedziby nazwanej Pałacykiem pod szyszkami, od piniowych szyszek dekorujących hall i klatkę schodową. Po powrocie z niemieckiego obozu w 1939 roku Mehoffer zamieszkał w swoim domu, gdzie pracował i w czasach okupacji kontynuował tradycje salonów muzycznych i literackich.Po śmierci artysty, w domu pełnym dzieł sztuki, archiwaliów i pamiątek pozostała rodzina. Syn malarza Zbigniew w 1963 roku podjął starania o utworzenie muzeum. W 1986 roku zgodnie z wolą rodziny, dom z parcelą przekazano Muzeum Narodowemu w Krakowie. W 1996 roku po pracach remontowych i konserwatorskich otwarto muzeum biograficzne Józefa Mehoffera. Ekspozycja zajmuje 16 pomieszczeń i ma charakter muzeum wnętrz. W pokojach prezentowane jest bogate, autentyczne wyposażenie, meble, biblioteka, rzemiosło artystyczne, lampy, japońskie drzeworyty, rzeźby, tkaniny, materiały ikonograficzne, fotografie, pamiątki rodzinne i prace artysty czyli obrazy olejne, rysunki, grafiki, witraże oraz projekty polichromii i witraży. Odtworzono też zaprojektowany przez Mehoffera ogród.Murowany dom, wzniesiony w miejscu drewnianego dworku spalonego w 1850 roku, dzisiejszy kształt zyskał w czasie przebudowy w latach 1873–1874. To budynek jednopiętrowy o klasycystycznej elewacji z przelotową sienią i krótkim skrzydłem z oficyną oraz zabudowaniami gospodarczymi w głębi parceli. Od ogrodu znajduje się altana świetlika klatki schodowej. W 1984 roku w nadprożu bramy umieszczono piaskowcowy herb Mehofferów.

Idea skansenu powstał w 1927 roku z inicjatywy etnografa profesora Seweryna Udzieli. Obiekty miały stanąć na wzgórzu Sowiniec. Gdy w 1934 roku zdecydowano o usypaniu tam Kopca Niepodległości, później poświęconego marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, wybrano teren u podnóża Panieńskich Skał. Skansen utworzono po II wojny światowej w 1947 roku, dzięki staraniom mieszkańców Woli Justowskiej, przedsiębiorcy Kazimierza Lankosza i historyka sztuki profesora Karola Estreichera. W latach 1949–1950 z Komorowic przeniesiono kościół. W 1954 roku obok postawiono karczmę z Pasieki koło Czernichowa z przeznaczeniem na plebanię. W 1957 roku z Trzyciąża koło Wolbromia sprowadzono spichlerz dworski. Zabudowę uzupełniają dom z Grybowa koło Nowego Sącza i spichlerz z Soboniowic przeniesiony w 1995 roku. Karczma z Pasieki z przełomu XVIII i XIX wieku, to budynek konstrukcji zrębowej kryty czterospadowym dachem gontowym, z podcieniem od frontu wspartym na słupach. Mały spichlerz dworski zwany lamusem z Trzyciąża z 1764 roku, to budynek kryty czterospadowym dachem gontowym z okapami. Duży spichlerz z Soboniowic pochodzi z pierwszej połowy XIX wieku, a dom z Grybowa z przełomu XIX i XX wieku. Drewniany kościół z pierwszej połowy XVI wieku, rozbudowano przed 1644 rokiem.  W 1973 roku kręcono w nim ostatnią scenę filmu "Potop", w reżyserii Jerzego Hoffmana. Oryginalny kościół konstrukcji zrębowej, oszalowany i kryty gontem, składał się z prostokątnej nawy, zamkniętego trójbocznie prezbiterium z zakrystią, dwóch krucht i słupowej wieży z izbicą i hełmem zwieńczonym iglicą i czterema małymi wieżyczkami. Otaczały go soboty, nad wejściem na dachu wznosiła się sygnaturką. Prezbiterium kryło pozorne sklepienie kolebkowe, nawę strop łukowo oszalowany. Na belce tęczowej znajdował się późnogotycki krucyfiks z XVI wieku. Chór muzyczny wspierały dwa słupy. Posadzkę wyłożono płytami z piaskowca. O powstaniu kościoła w XVI wieku świadczył wykrój portalu z prezbiterium do zakrystii. Ściany zdobiły malowidła drogi krzyżowej z XVIII wieku. Po podpaleniu w 1978 roku kościół wiernie odbudowano pod kierunkiem architekta Janusza Gawora, dzięki staraniom najpierw proboszcza Władysława Broszkiewicza, później proboszcza Stanisława Kolarskiego. Ustawiono go na murowanej krypcie projektu inżyniera Henryka Schoena. Konstrukcję drewnianą wykonali cieśle z Kościeliska z rodu Stopków. Wnętrze wykańczała rodzina ciesielska Bielaków z Orawy. W 1984 roku świątynię konsekrował kardynał Franciszek Macharski. Barokowy wystrój wnętrza nie był rekonstrukcją poprzedniego. W nowoczesnej krypcie projektu profesora Bronisława Chromego umieszczono jego rzeźby. W 2002 roku odbudowany i wyposażony kościół po podpaleniu doszczętnie spłonął. Ocalał nadpalony krucyfiks i tabernakulum. Funkcje sakralne pełniła zachowana murowana krypta. W 2016 roku rozpoczęto odbudowę z murowanym przyziemiem, emporą z chórem nad nawą i częścią odtwarzającą drewniany kościół na poziomie chóru. Budowę ukończono w 2020 roku, trwa wyposażanie wnętrz.

Do skansenu przeniesiono obiekty drewnianego budownictwa ludowego tworzące zespół powiązanych ze sobą zabytkowych obiektów, odzwierciedlających kulturę i historię mieszkańców okolicy. Zbiory prezentowane są w ośmiu budynkach, które uzupełnia mała architektura: drewniane kapliczki, przydrożna kamienna kapliczka Chrystusa Frasobliwego z XIX wieku z Jaworznej, pasieka z kolekcją uli i rekonstrukcja barci w potężnym dębowym pniu. W skład zespołu wchodzą: spichlerze z Laskowej, Kamionki Małej i Dobrociesza, suszarnia owoców i wędzarnia z Michalczowej, suszarnia owoców z Laskowej, kuźnia z Michalczowej i młyn wodny ze Żmiącej z drewnianym mechanizmem napędowym. Wnętrza wyposażono w sprzęty lachowskiej kultury materialnej pozwalające poznać codzienne życie mieszkańców. W budynku ekspozycyjnym, powstałym na fundamentach rodzinnego domu właścicieli, znajduje się ekspozycja etnograficzna. Kolekcja prezentuje: skrzynie posagowe, oleodruki religijnych, meble, sprzęty gospodarstwa domowego i narzędzia używane w gospodarstwie chłopskim w XIX i na początku XX wieku. W kamiennej piwnicy umieszczono beczki na wino i piwo oraz butelki z dawnych okolicznych browarów. Odtworzono warsztaty rzemieślnicze: kołodziejski, stolarski, szewski i rymarza, tkacki i krawiecki oraz wiejskiego rzeźnika. Są tu też: narzędzia i maszyny rolnicze, skrzynie sarkofagowe, uprzęże końskie i jarzma dla bydła, formy do serów, koszyki z korzenia. Właściciele powiększają kolekcję o kolejne obiekty wiejskiego budownictwa z okolic Laskowej i eksponaty prezentujące kulturę lachowską.W szałasie Zagroda Pod Brzeziną, mieszczącej 100 osób, organizowane są warsztaty, spotkania, zabawy i koncerty. W całorocznym budynku odbywają się warsztaty, imprezy okolicznościowe i zajęcia dla grup. Jest on otwierany po wcześniejszym umówieniu i w czasie otwartych imprez.

Parafia w Skrzydlnej powstała między 1296 a 1315 rokiem, wzmianka o niej pojawiła się około 1473 roku w kronice Jana Długosza. Kościół zbudowano w XVI wieku z fundacji Prokopa Pieniążka. Gdy kosztowną budowę murowanej świątyni przerwano, ukończono ją w tańszym drewnie. Kościół konsekrowano w 1585 roku. Drewnianą nawę zbudowano lub przebudowano w 1787 roku. W 1820 roku rozebrano wolnostojącą dzwonnicę, w 1838 roku dobudowano drewnianą wieżę, a w 1880 roku boczną kaplicę fundacji wójta Józefa Cieślaka. W 1925 roku poszerzono chór i zakupiono nowe organy, w 1959 roku wyremontowano wieżę. W 1993 roku we wsi stanął nowy kościół, a stary zamienił funkcję na pomocniczy, którego renowację rozpoczęto w 2013 roku. To jednonawowy kościół drewniany, konstrukcji zrębowej z kamiennym, oszkarpowanym prezbiterium i zakrystią. Murowane prezbiterium i drewnianą nawę kryje wspólny, jednokalenicowy dach z wieżyczką na sygnaturkę. Izbicową wieżę oszalowaną deskami kryje barokowy hełm. Od południa do kościoła przylega kaplica. Wnętrze kryją sklepienia pozorne z 1787 roku. Sklepienia i ściany zdobi polichromia figuralno-ornamentalna z 1958 roku, dzieło Tadeusza Łakomskiego. W barokowym ołtarzu głównym z przełomu XVII i XVIII wieku, znajduje się kopia gotyckiego obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem z około 1519 roku, pędzla Stanisław Samostrzelnika. Oryginał po kradzieży i odzyskaniu umieszczono w muzeum. Barokowe Ołtarze boczne pochodzą z końca XVII wieku. Uwagę zwraca renesansowy nagrobek fundatora kościoła Prokopa Pieniążka wykonany z piaskowca w latach 1567–1587, chrzcielnica z XVIII wieku, ambona z XVII wieku, gotycki oraz drewniany krucyfiks z XIV wieku na belce tęczowej, pochodzący z wcześniejszej świątyni. Obok stoi drewniana dzwonnica. Teren otacza kamienny mur z przełomu XVIII i XIX wieku kryty dwuspadowym daszkiem gontowym, z bramkami i kapliczkami oraz starodrzew i kilka starych nagrobków pozostałych z cmentarza przykościelnego.

Po lokacji wsi w 1636 roku, nieużywany kościół przekształcono w cerkiew. Dzisiejszą świątynie wybudowano w 1689 roku, remontowano w XVIII wieku i przebudowywano w XIX wieku. To cerkiew drewniana, trójdzielna, o konstrukcji zrębowej, szalowana poziomymi deskami. Jej części wzniesiono na planie kwadratu, trójbocznie zamknięte prezbiterium z zakrystią, nawę i babiniec. Nad kruchtą wznosi się wieża konstrukcji słupowo-ramowej o pochyłych ścianach, z izbicą z półkolistymi okienkami i baniastym hełmem z kutym krzyżem. Blaszane dachy wieńczą mniejsze hełmy z pozornymi latarniami i krzyżami. Wnętrze zdobi błękitna polichromia ornamentalna z przełomu XIX i XX wieku. Bogaty ikonostas z XVIII wieku z cennymi ikonami sąsiaduje z dwoma bocznymi ołtarzami, późnobarokowym z końca XVII wieku z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, i rokokowym z XVIII wieku z rzeźbami świętych Piotra i Pawła oraz obrazem świętej Barbary, który według tradycji w latach 1769–1770 znajdował się w ołtarzu polowym konfederatów barskich. W pomieszczeniu ołtarzowym znajduje się obraz Trójcy Świętej, zachowany z dawnego ołtarza. Interesująca jest ambona z XVIII wieku, z postaciami ośmiu Ojców Kościoła.

Parafia powstała w pierwszej połowie XIV wieku z fundacji właścicieli wsi Lasockich. Obecny kościół zbudowano w 1633 roku z wykorzystaniem elementów pochodzących z wcześniejszej świątyni z pierwszej połowy XVI wieku. Kościół kilkakrotnie remontowano, w tym w 1751 roku, w drugiej połowie XIX wieku i w latach 90. XX wieku.

To późnogotycki, jednonawowy, drewniany kościół konstrukcji zrębowej ze słupową wieżą, oszalowany i kryty dwubarwnym gontem. Składa się z nawy i węższego, trójbocznie zamkniętego prezbiterium z zakrystią. Izbicową wieżę o pochyłych ścianach, luźno związaną z nawą, kryje daszek namiotowy. Wiszą w niej dzwony, dwa z 1765 roku odlane przez Kaspra Kramnitza z Krompachu i ostatni z 1928 roku z Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu. Prezbiterium i nawę kryje wspólny dach jednokalenicowy z barokową wieżyczką na sygnaturkę.

Wnętrze przykrywa strop płaski z zaskrzynieniami w nawie. Chór muzyczny wspierają dwa słupy. Wejścia wieńczą portale z nadprożami w kształcie tak zwanych oślich grzbietów. Ściany i strop zdobią polichromie figuralno-ornamentalne z drugiej połowy XIX wieku, w prezbiterium fragmenty renesansowe z przełomu XVI i XVII wieku, ze scenami Wniebowzięcia i z życia świętego Stanisława. W późnobarokowym, złoconym ołtarzu głównym z drugiej połowy XVIII wieku, znajduje się późnogotycki obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem namalowany na desce w latach 1520–1530 oraz jedna część z dawnego tryptyku, czyli Trójca Święta w rzadkim typie Pietas Domini, dzieła szczyrzyckiego cystersa Stanisława Samostrzelnika lub anonimowego malarza zwanego Mistrzem Tryptyku z Szyku. W dwóch rokokowych, bocznych ołtarzach z drugiej połowy XVIII wieku umieszczono barokowe obrazy. Uwagę zwracają: renesansowa, kamienna chrzcielnica z 1585 roku, rokokowa ambona z XVIII wieku i organy z 1912 roku, dzieła Tomasza Falla.

Kąpielisko położone jest w bezpośredniej bliskości Bobrowiska i Enklawy Przyrodniczej, u zbiegu dwóch rzek: Dunajca i Popradu. Stawy powstały w wyrobisku po dawnej żwirowni. Położone w pięknej okolicy nad brzegiem Dunajca, w pobliżu rzeki Poprad. Przez lata były ulubionym miejscem do spacerów, jeżdżenia na rowerze i łowienia ryb – szczupaków, karpi, sumów i pstrągów. Dziś są jedną z popularniejszych atrakcji wakacyjnych okolic Starego Sącza, ale także z odleglejszych miejsc. Kąpielisko nad stawami zyskało piaszczystą plażę z pomostami, przystań do cumowania rowerów wodnych, łódek i kajaków, budynek socjalno-administracyjny oraz wieże obserwacyjne dla ratowników WOPR, którzy czuwają nad bezpieczeństwem kapiących się. Jest tu boisko plażowe i plac zabaw dla dzieci. Nie można się tutaj nudzić. Sprzęty do wypożyczenia na miejscu, parking, toalety. Nie zgłodniejecie, przy stawach są też punkty gastronomiczne. Kąpielisko jest czynne od 10 czerwca do 28 sierpnia codziennie od 10 do 20, wstęp na kąpielisko jest płatny.

Kompleks to przede wszystkim kąpielisko strzeżone z wyznaczoną strefą w wodzie. Tutaj obok boisk sportowych znajduje się również strefa do rekreacji i sportu położona bezpośrednio na wytyczonej plaży. Osobno wydzielona jest strefa dla najmłodszych do zabawy na piasku. Łączna długość linii brzegowej udostępniona dla wypoczywających wynosi około 140 metrów. Wodne atrakcje to samo kąpielisko wraz z trzema brodzikami o zróżnicowanych poziomach głębokości, zjeżdżalnia, kajaki i rowerki wodne, leżaki, parasole, piaszczysta sztuczna plaża, boisko do plażowej piłki siatkowej oraz wiele urządzeń rekreacyjno-zabawowych dla dzieci i młodzieży. Dla chętnych jest również miejsce do grillowania czy rozpalenia ogniska. Przy kąpielisku znajduje się wypożyczalnia sprzętu wodnego: kajaki, rowery wodne i łodzie. Zlokalizowana jest też ogólnodostępna przebieralnia dla wszystkich korzystających z uroków plaży i wody oraz toaleta. Na wodzie są dwa pomosty przystosowane do cumowania łodzi oraz wydzielona strefa kąpieli dla dzieci. Całe kąpielisko jest w godzinach otwarcia pilnowane przez ratownika wodnego. Co ważne kilka lat temu w ramach odbudowy zalewu powstał nowoczesny kompleks sportowy z bieżnią lekkoatletyczną, kortem tenisowym, boiskami do koszykówki i siatkówki. Bezpośrednio przy nim wybudowano plac zabaw dla najmłodszych.

Osoby chcące pozostać na dłużej w Łapanowie zachęcamy do skorzystania ze znajdującej się na terenie ośrodka bazy noclegowej wyposażonej w podstawowe urządzenia sanitarne. Samochód będzie można zostawić na parkingach utwardzonych kostką brukową.

Kąpielisko to wydzielona część stawu w Januszowicach na długości około 150 metrów z łącznej długości całej linii brzegowej około 2 kilometrów. Powstała tutaj przepiękna plaża wraz z atrakcjami rekreacyjnymi dla wszystkich miłośników wypoczynku kameralnego nad wodą. W sezonie letnim działa tutaj wypożyczalnia sprzętu pływającego. Plaża jest pod nadzorem ratownika wodnego, znajdują się tutaj również przebieralnie i toalety. Powstał tutaj również wygodny deptak dla krótkich pieszych wędrówek, a spacerem przez molo można również dojść na wysepkę, która jest zlokalizowana mniej więcej na środku stawu. Na wyspie powstał punkt obserwacyjny okolicznego ptactwa, które ma tam budki lęgowe, jest altana wypoczynkowa, ławeczki, chodniki i stoliki do gry w szachy. Co ważne pomyślano również o najmłodszych i przy plaży powstał kolorowy plac zabaw dla dzieci. Najmłodsi mają tu do dyspozycji niewielką konstrukcję ze zjeżdżalnią, drabinkami, mostkiem oraz bujak i huśtawkę wahadłową. Placyk jest wyłożony miękką, amortyzującą upadki powierzchnią. Wśród wyposażenia sporo zabawek, które aż proszą się o wykorzystania do budowy z piasku różnych fantazyjnych rzeczy. Jest także miejsce na grilla i ławeczki jak i stojaki na rowery, bowiem do kąpieliska można dojechać ścieżką rowerową na ul. Okrzei i Kolejową, do czego gospodarze terenu serdecznie zachęcają. Niezależnie od tego dla zmotoryzowanych turystów przygotowany jest też utwardzony parking na kilkadziesiąt samochodów.

Zdaniem znawców kąpielisko na Zalewie Skowronek w Alwerni to magiczne miejsce. Piaszczysta plaża otoczona lasem jest idealnym miejscem poszukujących ciszy i niesamowitego klimatu. Położony na obrzeżach miejscowości Alwernia - 30 kilometrów od Krakowa. Kąpielisko jest strzeżone i w sezonie nadzorowane przez ratownika wodnego. Znajduje się tutaj również wypożyczalnia sprzętu wodnego m.in. kajaków. Można skorzystać z przebieralni jak i toalet, a mała gastronomia oferuje różnorodną, bogatą ofertę dla każdego miłośnika różnego rodzaju kuchni. Idealne miejsce również dla rodzin z dziećmi ze względu na swoją kameralność. Dla zmotoryzowanych turystów dostępny jest parking – zarówno część płatna położona na terenie ośrodka wypoczynkowego jak i już poza bezpłatne miejsca postojowe. Jest miejsce na rozbicie namiotu, a osoby oczekujące większych wygód mogą wynająć nocleg w położonym bezpośrednio przy plaży ośrodku wypoczynkowym prowadzonym przez prywatną osobę.

Radziejowa leży też na obszarze Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Nazwa Radziejowa nawiązuje do lokalnego nazwiska lub też może bardziej przydomku Radziej. Możliwe, że tak nazywano też pierwszego właściciela okolicznych lasów. Północne stoki Radziejowej należą do rezerwatu Baniska, na jego terenie jest ciekawa, choć niedostępna dla turystów jaskinia Bania. Obszar jest też ostoją ptaka – Głuszca, którego populację niestety coraz rzadziej możemy spotkać w Polsce. Radziejowa jest szczytem dla miłośników górskich wędrówek i fajną propozycją na weekendowy wypad w góry, praktycznie dla każdego. Teren Beskidu Sądeckiego to wyjątkowo atrakcyjny obszar dla turystów. Leśne górskie szlaki, szumiące potoki i zachwycające widoki. Na zdobywców Radziejowej czeka na szczycie niespodzianka. Wieża widokowa. Po wejściu na 22 metrową konstrukcję roztacza się piękny widok na Pieniny, Tatry, Beskidy. Na Radziejową prowadzi kilka szlaków. Szlak z Obidzy jest najkrótszym wariantem trasy na Radziejową. To też świetna opcja na wypady z mniejszymi turystami, bo sama trasa nie jest aż tak bardzo wymagająca. Wycieczka na szczyt tym szlakiem zajmie nieśpieszne 2 godziny. Do wyboru mamy także inne trasy, nieco dłuższe:

czerwony szlak z Rytra przez Chatę Kordowiec i Niemcową

niebieski i żółty szlak z Rytra przez Rozdroże Mićkowskie i Polanę Skałkę

żółty i czerwony szlak z Moszczenicy Wyżnej przez Rozdroże Zwornik i Wielką Przehybę

czerwony i żółty szlak z Jaworek przez Białą Wodę i Litawcową

żółty i niebieski szlak z Litmanovej (Słowacja) przez Przełęcz Rozdziela i Obidzę

Ślad prowadzi po wszystkich gotowych fragmentach Wiślanej Trasy Rowerowej w Małopolsce (Brzeszcze-Skawina oraz Niepołomice-Szczucin) oraz omija odcinki które są jeszcze w budowie (Okleśna, Jankowice) lub te dopiero projektowane w Krakowie. Uwaga! Objazd odcinka Skawina - Tyniec oraz od mostu Wandy-Brzegi prowadzi po drogach z dość sporym natężeniem ruchu / przewyższeniem. Ślad nadaje się nawet pod rowery szosowe, bo jedyne odcinki szutrowe, utwardzone są to w Kopance (800m) i Brzeszczach (1 km), do objechania lokalnymi drogami. Dla całych rodzin w szczególności polecamy odcinek Niepołomice-Szczucin, gdzie trasa praktycznie w całości przebiega po wyasfaltowanej koronie wałów wiślanych, tylko w paru miejscach z nich zjeżdżając, dzięki czemu można też zaopatrzyć się w lokalnych sklepach. Po drodze liczne miejsce odpoczynku, średnio jeden co 20 kilometrów. Niektóre z nich są zlokalizowane w oddaleniu kilkuset metrów poza trasą, w szczególności tam gdzie trasa idzie po wałach. Na trasie konieczna przeprawa promem Wietrzychowice-Siedliszowice, który w sezonie letnim kursuje w godzinach 6:00–20:00. Trasa jest bardzo dobrze oznakowana poza odcinkiem Skawina-Kraków-Niepołomice, gdzie co prawda natkiemy się miejscami na stare oznakowania PTTK, ale sugerujemy na tym odcinku skorzystanie z gpx. Trasa styka się na wysokości Puszczy Niepołomickiej z gotowym fragmentem trasy EuroVelo 4 (VeloMetropolis), w Niedarach z VeloRaba, a w Wietrzychowicach z trasą VeloDunajec. Polecamy łączenie wszystkich tych tras oraz istniejących tu szlaków w różne warianty wycieczek rowerowych. Ślad przebiega w 64% po drogach odseparowanych od ruchu samochodowego. Początek szlaku: Jawiszowice Koniec szlaku: Szczucin Całkowita długość szlaku: 235 km Poziom trudności: łatwy Uwagi do trasy Na trasie jest są dwa krótkie, ale strome podjazdy (Kamień oraz Tyniec, ul. Bogucianka). Jest też parę odcinków szutrowo-gruntowych: • szutrowa droga przez stawy w Brzeszczach (1 km) • kostka fazowana w Oświęcimiu • szutrowa droga na wałach w Kopance (800 m) • gruntowe najazdy na most Grunwaldzki w Krakowie (asfaltem można dojeżdżając pod Hotel Forum) Ślad objeżdża po zwykłych drogach następujące odcinki, które pozostają w budowie lub dopiero są w koncepcji/planach: • czasowe zamknięcie wału z powodu remontu w m. Gromiec (2 km) • czasowe zamknięcie wału z powodu remontu na odcinku Rozkochów - Okleśna (7 km) • czasowe zamknięcie wału z powodu remontu na odcinku Skawina - Tyniec - ul. Kolna Kraków (10 km) (więcej na bit.ly/wtrtyniec) • w zasadzie nie oznakowany przejazd przez miasto Kraków do granicy z Niepołomicami. W większości po odseparowanej infrastrukturze rowerowej poza odcinkiem most Wandy - Niepołomice po których zaproponowana jest jazda 10 km w ruchu ogólnym (łącznie 32 km) Maksymalna wysokość to: 281m n.p.m. Najniższy punkt na trasie znajduje się na wysokości: 164m n.p.m. Trasa biegnie przez następujące obszary chronione: Parki Krajobrazowe: Ciężkowicko - Rożnowski Park Krajobrazowy Parki Narodowe: Pieniński PN Natura 2000: Dolina Dolnej Skawy, Stawy W Brzeszczach, Dolny Dunajec 8% trasy biegnie przez las. Atrakcje turystyczne: Dwór w Ochodzy z 1831 r., Izba Regionalna w Kamieniu, Bloki skalne po trzęsieniu ziemi 1786 rok., Tyniec – zespół opactwa benedyktynów, Pałac w Piekarach, , Auschwitz Birkenau niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945), Most kolejowy w Okleśnej, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Ruiny Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu, Centrum Żydowskie, Muzeum Podgórza, Fort 31 "Święty Benedykt", Dom Kultury „Podgórze”, Mury Getta żydowskiego, Centre for Documentation of the Art of Tadeusz Kantor CRICOTEKA, Fabryka Emalia Oskara Schindlera, Muzeum Etnograficzne (Dom Esterki), Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Muzeum Etnograficzne, Muzeum Inżynierii Miejskiej, Kościół pw. Bożego Ciała, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Żydowskie Muzeum Galicja, Muzeum Historii i Kultury Żydów Krakowa, Kaplica Świętej Małgorzaty, Muzeum Flipperów, Baszta Sandomierska, Kościół pw. Najświętszego Salwatora, Baszta Kobieca, Baszta Szlachecka, Baszta Senatorska, Zamek Królewski na Wawelu, Wieża Jordanka, Dziedziniec Arkadowy, Ogrody Królewskie, Muzeum Katedralne im. Jana Pawła II, Bazylika archikatedralna pw. Świętych Stanisława i Wacława, Dom Zwierzyniecki, Muzeum Przyrodnicze PAN, Dom Długosza, Muzeum Archidiecezjalne, Pałac Biskupa Erazma Ciołka, Wahadło Foucaulta, Muzeum Archeologiczne, Muzeum Geologiczne PAN, Dawny Hotel "Cracovia", Muzeum Witrażu w Krakowie, Okno Papieskie, Lustrzany Labirynt, Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego, Muzeum Czynu Niepodległościowego, Muzeum Narodowe w Krakowie, Pałac Zbaraskich, Kościół pw. Świętego Wojciecha Biskupa i Męczennika, Płyta upamiętniająca Hołd Pruski 1525 roku, Europeum, Kraków – historyczny zespół miasta, Wieża Ratuszowa, Collegium Maius, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Lem-birynt, Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema

Wiślana Trasa Rowerowa została wyróżniona w konkursie Turystyczne Skarby Małopolski w 2019 roku w kategorii Najciekawszy Szlak Turystyczny.

Powstawał wieloetapowo, a nad jego zmianami czuwali polscy i włoscy specjaliści. Miał mieć funkcje reprezentacyjne, ale i praktyczne. Imponować, ale i ułatwiać zamkowe życie. Zamieniać się w amfiteatr, ale też być placem służącym uroczystością dworskim. Gruntowna przebudowa siedziby królewskiej miała miejsce w latach 1501 - 1536, a mecenat nad tym przedsięwzięciem sprawował sam Zygmunt Stary. Prace były kierowane przez dwóch Włochów: Franciszka z Florencji i Bartłomieja Berrecciego, a po ich śmierci przez Benedykta z Sandomierza. Okazały dziedziniec pałacowy z lekkimi krużgankami, wspartymi na smukłych arkadowych kolumnach, stanowi doskonały przykład architektury czasów renesansu. Choć do naszych czasów zachowało się niewiele fragmentów oryginalnych. Krużganki z bardzo ciekawie najwyższym poziomem pełniły zwykle funkcje komunikacyjne, ułatwiały przemieszczanie się między komnatami i poszczególnymi częściami zamku. Wejście na dziedziniec pałacu prowadzi przez budynek bramy, przebudowany w stylu renesansowym. Na jego elewacji widnieje kamienny Orzeł Piastowski z datą 1370, pochodzący z zamku Kazimierza Wielkiego w Łobzowie. W sieni znajdują się tarcze z herbami Polski, Litwy i Sforzów dłuta Berrecciego, wykonane w 1534 roku.